Poszukiwania Drukuj
Autor: Izabela Drozd   

Wydawało się, że nasz projekt „Zagubione ślady społeczności ewangelickiej we Włocławku i okolicy” został zakończony. Jednak detektywistyczne pasje, zainteresowanie przeszłością, nie pozwalają nam na zamknięcie tego tematu.

Okazało się, że w czasie prac przy projekcje przegapiony został cmentarz ewangelicki w Świętosławiu. Dowiedziałam się o nim zupełnie przypadkowo. Pojechałam, odszukałam miejsca gdzie kiedyś faktycznie był cmentarz. Niestety, niewiele się zachowało. Ponieważ jesień i zima to niezbyt dobry okres do prowadzenia poszukiwań a miejscowość jest dość blisko Włocławka, postanowiłam, że któregoś wiosennego dnia wybiorę się ponownie, aby porobić zdjęcia i opisać to co jeszcze ze tam zastanę.

Dostałam też informacje od pana Jarosława Generta, dotyczącą zniszczonego po wojnie cmentarza ewangelickiego w Bachórce (obecnie Kryńsk). Na otrzymanych zdjęciach widać pozostałości bramy wejściowej, podmurówki i fragmenty zwieńczeń muru. Podobno przed cmentarzem rosły kasztany lub planty, niestety w chwili obecnej pozostało tylko jedno drzewo. Pan Jarosław przesłał mi również listę tablic nagrobnych i inskrypcji , które udało mu się odczytać z zachowanych nagrobków. Od pani Krystyny Laskoś (mieszkanki Wrocławia), której członkowie rodziny spoczywają na tym cmentarzu pan Jarosław dowiedział się, że był to cmentarz rodzinny.

Wiem również o cmentarzach w gminie Lipno w miejscowości Barany - są tu dwa cmentarze ewangelickie: jeden w lesie, drugi na górce oraz na trasie między Chodczem a Izbicą Kujawską w miejscowości Gawin. A więc na wiosnę będzie trzeba ponowić nasze badania, których celem będzie rejestracja i dokumentacja zapomnianych cmentarzy ewangelickich.

Cmentarz ewangelicki w Bachórce (obecnie Kryńsk)

Nekrolog od Pani Krystyny Laskoś:

  • ANTONI FISCHER UR. 1 PAŹDZIERNIKA 1867, ZMARŁ 10 PAŹDZIERNIKA 1935

Odczytane tablice nagrobne:

  • OTTON HENKE UR. 10 MAJA 1860 (1869) ZM. 14 GRUDNIA 1930
  • JULIUSZ KUNKEL, WŁAŚCICIEL MAJĄTKU KANIEWA, UR. 21? MARCA (LUB) LIPCA 1875, ZM. 2 SIERPNIA 1935 POKÓJ JEGO DUSZY
  • MARIA CONCORDIA KUNKEL, UR. 24 MARCA 1840, ZMARŁA 12 SIERPNIA 1916
  • PAWEŁ KUNKEL, URODZONY ...... PAŹDZIERNIKA 1829, ZMARŁ 20 MAJA 1895
  • PAWEŁ BOEHMER, UR. 28 MARCA 1890, ZMARŁ 12 WRZEŚNIA 1919
  • (MATEUSZ?) KUNKEL, UR ...... 1875, ZM ...... SIERPNIA 1935
  • Z KUNKELÓW HELENA BOEHMER, UR. 18 WRZEŚNIA 1865, ZM. 3 PAŹDZIERNIKA 1935
  • ..... Z KU(NKEL) / (NKELÓW), UR. DN. 30 S......, ZM. DN. 19 LI...... (FRAGMENT PŁYTY)
  • JAN TYMOTEUSZ GREGOR urodz 14 stycznia 1799 zmar 22 ..... 1855 lub 1835 lub 1885, NA DOLE ZNAK CZASZKI ZE SKRZYŻOWANYMI PISZCZELAMI
  • WIKTORYA Z ZIELIŃSKICH HENKE ZMARŁA 29 KWIETNIA 1870 R PRZEŻYWSZY LAT 38
  • HELA BERG UR DN 14 CZERWCA 1822 (LUB 1922) ZM DN 13 WRZEŚNIA 1823 (LUB 1923) R

Odczytane inskrypcje:

  • „GRÓB RODZINY KUNKELÓW I BOEHMERÓW”
  • „Wejrzyj Boże na oblicze Chrystusa Twojego i bądź nam miłościw”
  • „Ptakiem ......... młodość czło......... .......leci przez ...............aczem.”
    (Ptakiem przez młodość człowiek przeleci, Przez życie idzie oraczem.)
  • „Jam jest żywot i zmartwychwstanie kto we mnie wierzy choćby umarł żyć będzie. 25.11” (Jan)