27 maja 2010 roku pani dr Alicja Drozd - asystent z Zakładu Antropologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu - poprowadziła wykład „Nie tylko genealogia - czego szuka antropolog w aktach metrykalnych?”.
Grupa miłośników genealogii działająca przy Włocławskim Uniwersytecie Trzeciego Wieku, zamiast planowego zebrania w miesiącu maju, tym razem wzięła udział w wykładzie. Zaciekawił nas temat wykładu, czyli odpowiedź na pytanie, co wspólnego może mieć antropolog z aktami metrykalnymi.
Wydaje się, że akta metrykalne służą tylko jako informacje dla genealoga. Okazuje się jednak, iż są to również wspaniałe źródła informacji dla: demografa, historyka, socjologa, językoznawcy czy właśnie antropologa. Na podstawie ksiąg zgonów można np. odzwierciedlić stan biologiczny i ekonomiczny badanej parafii.
Z wykładu dowiedzieliśmy się, że wspólną cechą historycznych materiałów metrykalnych jest niestety zaniżenie liczby zapisów w stosunku do rzeczywistej liczby odpowiadających jej zdarzeń. To znaczy, że nie zawsze wszystkie zdarzenia (urodzenie, ślub, zgon) były rejestrowane. Przyczyny takiego stanu rzeczy tkwiły w braku sprawności organizacyjnej administracji, zawirowaniach wojennych, klęskach żywiołowych lub też niedbalstwie urzędników i duchownych. Nakładane również przez duchownych opłaty za śluby, chrzty i pogrzeby powodowały niejednokrotnie rezygnację za zgłaszania zdarzenia.
W wyniku prac badawczych nad księgami metrykalnymi antropolog potrafi odpowiedzieć na pytanie dotyczące dzietności czy płodności populacji na badanym przez siebie obszarze. Może obliczyć odstęp czasu, jaki minął od ślubu do urodzenia pierwszego dziecka oraz czas, który upływał między urodzeniami kolejnych dzieci. Potrafi ocenić kondycje zdrowotną badanej populacji, sezonowość zjawisk biologicznych czy rozkład odległości zawieranych małżeństw.
Taki więc z tego wniosek, że księgi metrykalne potrzebne są nie tylko nam - genealogom - do wyszukiwania danych o naszych przodkach, ale również zawierają wiele cennych informacji dla innych dziedzin nauki.
Pani Alicja obiecała, że w przyszłym roku postara się przedstawić nam część wyników swojej pracy prowadzonej nad księgami metrykalnymi z wybranych parafii.
Więcej zdjęć w galerii.
|